Phân biệt lỗi sai làn và lỗi không tuân thủ vạch kẻ đường

Lỗi sai làn và lỗi không tuân thủ vạch kẻ đường là 2 lỗi người dân thường mơ hồ, không phân biệt được với nhau, khiến việc áp dụng pháp luật gặp nhiều khó khăn.

Lỗi sai làn là gì?

Theo QCVN 41:2019/BGTVT, làn đường là một phần của phần đường xe chạy được chia theo chiều dọc của đường, có đủ bề rộng cho xe chạy an toàn. Một phần đường xe chạy có thể có một hoặc nhiều làn đường. Phần đường xe chạy là phần của đường bộ được sử dụng cho phương tiện giao thông qua lại.

Từ những quy định trên, có thể hiểu, đi sai làn đường là điều khiển phương tiện đi không đúng làn đường dành cho phương tiện đó trên đoạn đường được chia thành nhiều làn và phân biệt bằng vạch kẻ đường, mỗi làn chỉ dành cho một hoặc một số loại phương tiện nhất định.

Lỗi này thường mắc phải trên đoạn đường cắm biển “Làn đường dành riêng cho từng loại xe” – biển R.412 (a, b, c, d, e, f, g, h).

Lỗi sai làn xảy ra khi người điều khiển phương tiện di chuyển không đúng làn đường quy định hoặc chuyển làn một cách bất cẩn. Điều này thường gây ra tình trạng cản trở giao thông, thậm chí dẫn đến các vụ tai nạn nghiêm trọng. Ví dụ, khi người lái xe ô tô di chuyển từ làn đường dành riêng cho xe tải sang làn đường dành cho xe du lịch mà không có tín hiệu báo trước hoặc không kiểm tra kỹ lưỡng, họ đã vi phạm lỗi sai làn.

Lỗi không tuân thủ vạch kẻ đường là gì?

Vạch kẻ đường là một dạng báo hiệu để hướng dẫn, điều khiển giao thông nhằm nâng cao an toàn và khả năng thông xe. Vạch kẻ đường có thể dùng độc lập và có thể kết hợp với các loại biển báo hiệu đường bộ hoặc đèn tín hiệu chỉ huy giao thông.

Để có cái nhìn chính xác về lỗi không tuân thủ vạch kẻ đường, cần nắm rõ biển số R.411.

Theo Quy chuẩn báo hiệu đường bộ QCVN 41:2019/BGTVT, để báo hiệu cho người tham gia giao thông biết số lượng làn đường trên mặt đường và hướng đi trên mỗi làn đường theo vạch kẻ đường, đặt biển số R.411 “Hướng đi trên mỗi làn đường theo vạch kẻ đường”. Biển sử dụng phối hợp với vạch kẻ đường (loại vạch 9.3: vạch mũi tên chỉ hướng trên mặt đường).

Biển có tác dụng bắt buộc người tham gia giao thông phải đi đúng làn đường đã được chỉ dẫn hướng phù hợp với hành trình của xe.

Điểm đáng lưu ý, biển báo R.411 phải đi cùng vạch kẻ đường thì biển mới có hiệu lực (nếu chỉ có vạch kẻ đường thì vẫn phải tuân theo).

Như vậy, lỗi không tuân thủ vạch kẻ đường được xác định trên những đoạn đường có biển báo R.411 cùng vạch kẻ đường hoặc chỉ có vạch kẻ đường.

Người tham gia giao thông đi sai làn đường so với hành trình của xe (chẳng hạn: rẽ phải nhưng đi vào làn có chỉ dẫn để đi thẳng, đi thẳng nhưng đi vào làn có chỉ dẫn để rẽ trái…) khi có biển báo R.411 và vạch kẻ đường (hoặc chỉ có vạch kẻ đường) thì được xác định là lỗi không tuân thủ vạch kẻ đường (không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường).

Lưu ý:

• Nếu vạch kẻ phân cách các làn theo hướng đi là vạch liền, các phương tiện phải chuyển làn để di chuyển theo hướng định đi trước khi vào khu vực đó và không được đè vạch.
• Nếu vạch kẻ là vạch nét đứt, các phương tiện được chuyển sang các làn theo hướng di chuyển khác nhưng phải chuyển xong trước khi tới vạch dừng xe. 

Lỗi sai làn phạt bao nhiêu?

Hình phạt cho lỗi sai làn thường bao gồm phạt tiền và có thể bị tước giấy phép lái xe trong một khoảng thời gian nhất định. Mức phạt cụ thể có thể thay đổi tùy theo mức độ vi phạm và quy định như sau: 

Loại Lỗi Sai Làn	Mô Tả Lỗi	Hậu Quả Tiềm Tàng	Mức Phạt Theo Quy Định	Căn Cứ Pháp Lý
1. Chuyển làn không đúng quy định	Chuyển làn đột ngột, không có tín hiệu báo trước, hoặc chuyển làn tại nơi cấm chuyển làn.	Gây bất ngờ cho phương tiện khác, dễ dẫn đến tai nạn.	Phạt tiền từ 400.000 – 600.000 VNĐ (xe máy), 800.000 – 1.200.000 VNĐ (ô tô).	Điểm a, Khoản 1, Điều 6 (xe máy) và Điểm g, Khoản 3, Điều 5 (ô tô), Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
2. Đi vào làn đường cấm hoặc sai làn	Lái xe vào làn đường cấm, hoặc vào làn không dành cho loại phương tiện đang điều khiển.	Tăng nguy cơ va chạm, gây ùn tắc giao thông.	Phạt tiền từ 1.000.000 – 2.000.000 VNĐ, và bị tước quyền sử dụng GPLX từ 1-3 tháng	Điểm b, Khoản 4, Điều 5 và Điểm b, Khoản 11, Điều 5, Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
3. Lấn làn tại ngã tư hoặc giao lộ	Không tuân thủ vạch kẻ đường tại ngã tư, đi sai làn quy định khi rẽ trái, rẽ phải.	Cản trở các phương tiện khác, dễ gây tai nạn giao thông.	Phạt tiền từ 200.000 – 400.000 VNĐ (xe máy), 400.000 – 600.000 VNĐ (ô tô).	Điểm c, Khoản 1, Điều 6 (xe máy) và Điểm i, Khoản 2, Điều 5 (ô tô), Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
4. Không đi đúng làn trong điều kiện đường đông đúc	Không giữ làn đường trong điều kiện giao thông đông đúc, làm tăng nguy cơ va chạm.	Gây ùn tắc, tăng rủi ro tai nạn trong điều kiện đường chật chội.	Phạt tiền từ 400.000 – 600.000 VNĐ (xe máy), 800.000 – 1.200.000 VNĐ (ô tô).	Điểm a, Khoản 1, Điều 6 (xe máy) và Điểm g, Khoản 3, Điều 5 (ô tô), Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
5. Lái xe vào làn đường khẩn cấp	Lái xe vào làn đường dành riêng cho các phương tiện ưu tiên hoặc đường khẩn cấp.	Gây cản trở cho các phương tiện ưu tiên trong trường hợp khẩn cấp.	Phạt tiền từ 3.000.000 – 5.000.000 VNĐ, và bị tước quyền sử dụng GPLX từ 1-3 tháng.	Điểm d, Khoản 5, Điều 5 và Điểm c, Khoản 11, Điều 5, Nghị định 100/2019/NĐ-CP.

Lỗi không tuân thủ vạch kẻ đường phạt bao nhiêu?

Hình phạt cho việc không tuân thủ vạch kẻ đường thường bao gồm phạt tiền và có thể bị tước giấy phép lái xe trong một khoảng thời gian tùy theo mức độ vi phạm

Loại Lỗi Không Tuân Thủ Vạch Kẻ Đường	Mô Tả Lỗi	Hậu Quả Tiềm Tàng	Mức Phạt Theo Quy Định	Căn Cứ Pháp Lý
1. Đè lên vạch liền đơn	Đè lên hoặc vượt qua vạch liền đơn khi di chuyển, vi phạm quy định về làn đường.	Gây xung đột giao thông, tăng nguy cơ va chạm.	Phạt tiền từ 200.000 – 400.000 VNĐ (xe máy), 800.000 – 1.200.000 VNĐ (ô tô).	Điểm a, Khoản 1, Điều 6 (xe máy) và Điểm g, Khoản 3, Điều 5 (ô tô), Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
2. Vượt qua vạch liền kép	Vượt qua vạch liền kép, không tuân thủ quy định về làn đường đối diện.	Gây nguy hiểm khi vượt, dễ dẫn đến tai nạn đối đầu.	Phạt tiền từ 3.000.000 – 5.000.000 VNĐ (ô tô), tước GPLX từ 1-3 tháng.	Điểm d, Khoản 5, Điều 5 và Điểm c, Khoản 11, Điều 5, Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
3. Đi vào làn đường khẩn cấp	Lái xe đè lên vạch liền hoặc đi vào làn đường khẩn cấp mà không được phép.	Gây cản trở cho các phương tiện ưu tiên trong trường hợp khẩn cấp.	Phạt tiền từ 3.000.000 – 5.000.000 VNĐ, tước GPLX từ 1-3 tháng.	Điểm d, Khoản 5, Điều 5 và Điểm c, Khoản 11, Điều 5, Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
4. Không dừng trước vạch kẻ đường ngang	Không dừng xe trước vạch kẻ đường ngang tại đèn đỏ, ngã tư, hoặc vạch dừng.	Cản trở hoặc gây nguy hiểm cho người đi bộ và phương tiện khác.	Phạt tiền từ 100.000 – 200.000 VNĐ (xe máy), 300.000 – 500.000 VNĐ (ô tô).	Điểm a, Khoản 1, Điều 6 (xe máy) và Điểm h, Khoản 2, Điều 5 (ô tô), Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
5. Không tuân thủ vạch chỉ dẫn làn đường	Không tuân thủ vạch chỉ dẫn làn đường, như đi sai hướng mũi tên chỉ dẫn.	Gây ùn tắc giao thông, tăng nguy cơ tai nạn.	Phạt tiền từ 200.000 – 400.000 VNĐ (xe máy), 400.000 – 600.000 VNĐ (ô tô).	Điểm c, Khoản 1, Điều 6 (xe máy) và Điểm i, Khoản 2, Điều 5 (ô tô), Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
6. Đi xe trên vạch kẻ dành cho người đi bộ	Đi xe đè lên vạch kẻ dành cho người đi bộ (vạch Zebra), không nhường đường.	Gây nguy hiểm cho người đi bộ, dễ dẫn đến tai nạn nghiêm trọng.	Phạt tiền từ 300.000 – 400.000 VNĐ (xe máy), 1.200.000 – 2.000.000 VNĐ (ô tô).	Điểm b, Khoản 4, Điều 6 (xe máy) và Điểm đ, Khoản 4, Điều 5 (ô tô), Nghị định 100/2019/NĐ-CP.