Một trong những khái niệm cơ bản trong vật lý đó là momen xoắn. Đây là một đại lượng rất quan trọng để mô tả chuyển động quay của các vật thể. Cùng với mã lực (HP) thì moment xoắn là một trong những thông số cần quan tâm khi lựa chọn xe hơi.
Momen xoắn là gì?
Momen xoắn là một đại lượng vật lý thể hiện lực tác động quay quanh một điểm hoặc trục. Nó tỉ lệ thuận với độ lớn của lực và khoảng cách từ giá lực đến trục quay. Momen xoắn có đơn vị là Nm. Để tính M xoắn cực đại, ta sử dụng công thức: T=P*9.55/n, trong đó T là M xoắn, P là công suất động cơ điện và n là tốc độ động cơ tính bằng vòng/phút.
Mô-men xoắn được hiểu là lực được sinh ra khi xảy ra các hiện tượng vật thể quay trong quanh trục. Khi có một lực nào đó tác động vào một vật. Chính vật này sẽ khiến nó quay quanh tại một điểm và mô-men xoắn sẽ xuất hiện lúc này.Mô men xoắn của xe tải là một đại lượng vector. Đồng thời, hướng của vectơ M nó phụ thuộc vào hướng của lực khi tác động một cách liên tục.
Momen xoắn cực đại là gì?
Momen xoắn cực đại là một đại lượng quan trọng cho hiệu suất của động cơ xe ô tô và thể hiện lực tối đa mà động cơ có thể cung cấp và ảnh hưởng đến khả năng kéo, tăng tốc và chở hàng của xe. Momen xoắn cực đại càng lớn thì xe càng mạnh mẽ và khả năng vận hành càng tốt.
Ngoài ra, momen xoắn cực đại cũng phụ thuộc vào vòng tua máy của động cơ. Nếu vòng tua máy thấp thì xe sẽ tiết kiệm nhiên liệu và có khả năng tăng tốc tốt. Tuy nhiên, để đạt được M xoắn cực đại thì cần có vòng tua máy dài, giúp xe tăng tốc nhanh và chở được hàng hoá nặng.
- Mô men xoắn cực đại càng lớn sẽ giúp tăng lực kéo giúp, kéo khỏe, kéo nhanh va mạnh và chở được trọng tải nặng.
- Mô men xoắn cực đại mà có vòng tua máy thấp sẽ tiết kiệm tối đa nhiên liệu và có khả năng tăng tốc.
- Mô men xoắn cực đại đạt được ở vòng tua dài giúp xe ô tô tải có thể tăng tốc nhanh và chở được hàng hoá nặng.
Ý nghĩa momen xoắn trong động cơ ô tô
Momen xoắn – Thước đo quan trọng cho sức mạnh của động cơ xe hơi, với khả năng chịu tải ngay lập tức. Tuy nhiên, giá trị của nó có thể thay đổi theo hệ quy chiếu. Chính vì vậy, để so sánh khả năng của các loại xe, chúng ta thường xét đến giá trị momen xoắn. Giá trị này càng cao, thì sức quay của bánh xe càng mạnh.
Ngoài ra, giá trị momen xoắn còn phụ thuộc vào tốc độ quay của động cơ và đạt giá trị cực đại ở một vòng tua nhất định. Thông thường, trong bảng thông số kỹ thuật của động cơ, giá trị momen xoắn được ghi nhận là giá trị cực đại.
Với xe ô tô sử dụng hộp số tay, momen xoắn được truyền tới hộp số thông qua thiết bị ly hợp. Trong khi đó, hộp số tự động sử dụng hộp biến mô để truyền động. Điều đáng chú ý là, nếu so sánh hai chiếc xe cùng dung tích động cơ, nhưng một chiếc xe có vòng tua cao và công suất lớn hơn, thì giá trị momen xoắn của nó sẽ thấp hơn so với chiếc xe có vòng tua thấp hơn.
Lực momen xoắn là gì?
Lực M xoắn được hiểu là một đại lượng vật lý. Lực M này thể hiện và tác động sẽ được quay quanh một điểm. Hoặc được quay quanh một trục hay một vật thể. Đại lượng M luôn có tỉ lệ thuận với khoảng cách từ giá lực cho tới trục quay. Cùng với một độ lớn cực đại lực.
Hiện nay, lực của moment xoắn đang được ứng dụng rất nhiều trong đời. Cụ thể, nó được ứng dụng làm cửa ra vào. Theo đó, tay nắm của cửa luôn được bố trí xa với vị trí của bản lề nhằm làm tăng M lực. Như vậy để có thể mở và đóng cửa diễn ra dễ dàng hơn.
Công thức tính moment xoắn cực đại là gì?
Để thể hiện đúng và đầy đủ về sức mạnh cho một chiếc xe. Người ta luôn phải phụ thuộc vào thông số của đại lượng M . Giá trị của mô-men của xe. Và M lại phải liên quan tới tốc độ của vòng tua máy.Trong đó mỗi một vòng tua lại liên quan tới moment xoắn cực đại là gì .Vậy công thức tính M xoắn được tính như sau:
Công thức T=P*9.55/
Trong đó:
- T là mô-men xoắn trục động cơ (Nm).
- P là công suất động cơ điện (kW)
- n là tốc độ động cơ (vòng/phút)
Đại lượng M có nghĩa gì trong động cơ trong của ô tô?
Mô-men của xe ô tô tải luôn có khả năng chịu tải tức thời trong động cơ xe. Ngoài ra, nếu như mô-men xoắn càng cao. Thì chiếc xe của bạn càng “bốc” và kéo khỏe. Tuy nhiên, không thể đạt được vận tốc cao. M là một thông số không thể thiếu của động cơ ô tô. Mặc dù moment là một đại lượng quan trọng nhưng ít người am hiểu về thông số này.
Để diễn tả đầy đủ cho sức mạnh của một chiếc xe. Một ví dụ cụ thể cho bạn dễ hình dung về ý nghĩa của đại lượng vật lý M. Đó là khi bạn lái xe thì chỉ cần nhấn chân ga. Mà chiếc xe đó sẽ “vọt” lên ngay tức thì. Điều này thế hiện công suất và momen của chiếc xe này lớn.
Giá trị mô-men của xe ô tô tải sẽ tùy thuộc vào tốc độ của vòng tua máy. Trong một vòng tua nào đó nó sẽ đạt được giá trị cực đại. Động cơ đốt trong sẽ sinh ra mô-men xoắn hữu ích trong một khoảng có vòng tua máy nhất định. Trên ô tô, mô-men xoắn sẽ được truyền tới hộp số nhờ vào thiết bị ly hợp. Còn đối với hộp số tự động sẽ được sử dụng trong hộp biến mô.
Mã lực và momen xoắn cái nào quan trọng hơn
Nếu xét tới khả năng vận hành của chiếc xe thì M xoắn cực đại mang ý nghĩa lớn giúp chiếc xe có thể bươn, trườn và ủi, leo lên dốc. Chẳng hạn như mô men xoắn càng cao thì đó là dòng xe được chạy bằng động cơ diesel.
Về mặt ý nghĩa mã lực dù lớn hay nhỏ, nó vẫn quyết định tới một chiếc xe có thể chạy hay chậm. Đối với chiếc xe chạy bằng động cơ diesel luôn có tỷ số nên tương đối lớn. Nguồn nhiên liệu của chiếc xe tải có thể tự cháy dưới áp suất và môi trường có nhiệt độ cao. Cũng như tốc độ cháy chậm. Điều này sẽ dẫn tới chiếc xe có động cơ nặng nề. Chính vì vậy nên tốc độ quay động cơ luôn có xu hướng tăng lên hoặc chậm hơn so với động cơ xăng.
Moment xoắn và mã lực sẽ liên tục biến thiên trong một dải vòng tua. Đồng thời, sẽ được hoạt động trong động cơ đốt trong. Vậy nên, một động cơ được coi là hoàn hảo thì luôn cần các tiêu chí:
- Ô tô có mã lực cực đại → sẽ đạt tốc độ cao
- Ô tô có đại lượn M cực đại càng lớn → tải nặng và kéo mạnh và có thể tăng tốc nhanh
- Đại lượng M cực đại sẽ đạt vòng tua thấp → giúp xe tải có thể tăng tốc nhanh và có khả năng tải nặng